Petitie : Bevrijd Fariba Adelkhah en Roland Marchal uit de kerkers van Iran! Teken hier
Voor de in vrijheidstelling van Fariba Adelkhah en Roland Marchal moeten we iedere samenwerking met universitaire instituten in Iran verbreken!
Op de vijfde juni van dit jaar werden Fariba Adelkhah, antropologe, en Roland Marchal, socioloog, beiden onderzoekers bij Sciences Politiques (Parijs), gearresteerd in Iran onder voorwendsel dat ze de veiligheid van de staat in gevaar gebracht zouden hebben. Die beschuldiging is grotesk. Zelfs als die ‘bevestigd’ zou worden door ‘bekentenissen’ op Televisie, zoals gebruikelijk in de Islamitische Republiek, dan nog zou zo’n beschuldiging iedere geloofwaardigheid missen. Fariba Adelkhah en Roland Marchal hebben nooit enige politieke activiteit ondernomen noch in Iran, noch tegen Iran, ze zijn met geen enkele inlichtingendienst verbonden en ze hebben geen andere agenda dan die van wetenschappelijk onderzoek. Ze zijn wetenschappelijke gevangenen.
Teheran heeft twee onderzoekers als onderpand genomen waarvan de één (Fariba) de complexe werkelijkheden van de Islamitische Republiek analyseert, en de ander (Roland) de asymmetrische betrokkenheid van westerse landen in dit deel van de wereld. De bedoeling van deze arrestatie hangt waarschijnlijk samen met duister diplomatiek getouwtrek. Maar daarmee bevestigen de Wachters van de Revolutie alle bestaande vooroordelen over Iran. Als academische onderzoekers of als vrienden van academisch onderzoek kunnen we niet toestaan dat collega’s volstrekt arbitrair van hun vrijheid worden beroofd, ten einde te dienen als wisselgeld in internationale onderhandelingen of voor interne factiestrijd binnen het regime.
Na vier maanden van onsuccesvolle onderhandelingen tussen Parijs en Teheran, wordt het stopzetten van iedere vorm van geïnstitutionaliseerde universitaire en wetenschappelijke samenwerking – behalve de ontvangst van studenten en collega’s op individuele basis – een vanzelfsprekend vereiste. Uit professionele solidariteit met Fariba Adelkhah en Roland Marchal, maar ook met een vijftiental andere buitenlandse onderzoekers, recentelijk opgesloten onder gelijksoortige omstandigheden.
Dit wordt nu een principe van fatsoen. Hoe kunnen we samenwerken terwijl we weten dat collega’s lijden in de kerkers van Teheran? Ook de meest elementaire voorzichtigheid maakt zo’n breuk onvermijdelijk. Het Franse ministerie van buitenlandse zaken vraagt ook Franse burgers niet meer naar Iran te gaan en het Franse CNRS verbiedt ieder missie daarheen Universitaire instituten die daar tegenin gaan zouden een onverantwoord juridisch risico nemen. De familie van hun staf zou het recht hebben hen verantwoordelijk te stellen in het geval van arrestatie.
Door de opsluiting van Fariba Adelkhah en Roland Marchal zo lang mogelijk geheim te houden en de informatie slechts beperkt te verspreiden hebben diplomaten, de betrokken universiteiten en Franse journalisten de Wachters van de Revolutie de kans gegeven om de helse machine die ze in gang gezet hebben op 5 juni stop te zetten. Maar de Wachters hebben er voor gekozen niet van die optie gebruik te maken, ongetwijfeld bedwelmd door hun lokaal succes.
We moeten duidelijk zijn. Het gaat niet om een boycot in de politieke zin waarin die term vaak gebruikt wordt. Het gaat er niet om het regime te veroordelen, en evenmin om de geo-strategische belangen te ontkennen van een land in de bestaande internationale constellatie. In de huidige stand van zaken is dat niet mogelijk. We spreken niet van het nemen van gijzelaars, maar eerder van een onderpand, gezien het feit dat de Wachters van de Revolutie niet om een losgeld hebben gevraagd, maar diplomatieke onderhandelingen willen beïnvloeden, of concurrerende facties dan wel juridische processen tegen hun agenten in Europa. Wij willen ook niet spreken van onderzoekers ‘met een dubbele nationaliteit.’ Niet alle gevangenen in de Evin gevangenis hebben die en voor hen die het wel hebben blijft het probleem hetzelfde. Die notie dreigt een concessie in te houden voor het regime in Teheran, in de zin dat de arrestatie van onderzoekers met een dubbele nationaliteit slechts deels onwettig zou zijn of ons slechts half zou betreffen. Dat is natuurlijk niet het geval en dat moet goed duidelijk gemaakt worden aan de Wachters van de Revolutie.
Het bezwaar dat afbreken van wetenschappelijke samenwerking onze Iranese collega’s zou treffen die onder zware druk staan in de Islamitische Republiek, snijdt evenmin hout. Het is niet duidelijk in hoeverre internationale uitwisselingen hen beschermd hebben tegen die druk, en evenmin dat voorlopig verbreken van die uitwisselingen hun situatie zou verergeren.
Ook al zouden de Wachters van de Revolutie onverschillig zijn voor kennis als zodanig, dan kunnen ze toch niet de druk ontkennen vanuit hun eigen samenleving – ze hebben zelf ook kinderen aan de universiteit – of van andere instituties van het regime. Wetenschappelijke samenwerking met Iran afbreken betekent zich mengen in het spel der krachten achter de beslissingen van Teheran, en de positie versterken van politici die dit cynische beleid van onderpand neme. Immers, dit schaadt het welbegrepen eigenbelang van het land. Wij willen niet Iran isoleren van het internationale wetenschappelijk toneel. Wij willen het er toe brengen de regels te respecteren zodat het weer een eigen rol zal kunnen spelen op dat toneel. En wij benadrukken nogmaals onze solidariteit met onze Iranese collega’s.